اخوان الصفا ، یک جمعیت سرّی فلسفی ـ عرفانی بودند که در سده چهارم هجری که دوره شکوفایی علم و فرهنگ نیز بود، ظهور کردند و بنیانگذار نهضتی شدند که به عنوان یکی از نهضت های مهم فکری ـ سیاسی شناخته شد.
با توجه به اینکه اخوان الصفا فعالیت های خودشان را به صورت مخفیانه و زیر زمینی انجام می دادند، هویت آنها مشخص نبوده و در تاریخ نیز نظر قطعی و روشنی درباره این گروه وجود ندارد، و همواره هویت آنها، مذهب آنها، تعداد آنها و رهبران آنها میدان بحث و گمانه زنی بوده است.
اسماعیلیه یکی از فرقه های زنده تشیع هست و دارای قدمتی بسیار است. این فرقه در اواسط قرن هشتم میلادی (دوم هجری قمری) پدیدار گشته است. اسماعیلیه در طول تاریخ، دارای عقاید و افکار بسیار متفاوت و مختلفی بودند
با توجه به رابطه تنگاتنگی که بین اسماعیلیان نخستین با غلات و مفوضه و خصوصا خطابیه و شخص ابولخطاب وجود دارد، برای فهم اعتقادات آنها ، باید اندیشه غلات و مفوضه زمان امام صادق علیه السلام بررسی شود.
کتب اسماعیلیان نخستین تحت تاثیر اندیشه غالیان، بیشتر پیرامون رتبه و منزلت پیامبران و ائمه می چرخد. همچنین باید تاثیر پذیری نظام فکری نوافلاطونیان، مخصوصا فلوطین یا افلوطین بر اعتقادات اسماعیلیان را نیز در نظر داشت. ادامه مطلب …
یکی از آیاتی که از آنها وجوب طاعت از اهل بیت علیهم السلام برداشت می شود، آیه ۲۳ سوره مبارکه شورا است که به آیه مودت موسوم است. در این آیه، علاوه بر وجوب مودت اهل‌بيت علیهم السلام ، مفترض الطاعه بودن اهل بیت علیهم السلام قابل اثبات است. خداوند در اين آيه مي‌فرمايد: (ذلک الذی یبشر الله عباده الذین آمنوا و عملوا الصالحات قل لا اسألکم علیه اجرا الا المودة فی القربی و من یقترف حسنة نزد له فیها حسنا ان الله غفور شکور)
همه مفسرين شيعه و جماعتي از مفسرين اهل سنت شك ندارند كه مصداق «القربي» در اين آيه خويشاوندان پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم يعني علي، فاطمه، حسن و حسين علیهم السلام هستند.
گر چه بعضي از مفسرين سني اقوال نادر ديگري را بدون دليلي موجه، در مقابل آن ذكر كرده‌اند تا قول اصلي در آيه را لوث كنند اما هيچ يك از اين اقوال قابل اعتنا نبوده و بر خلاف روايات فراواني است كه ذيل اين آيه در كتب حديثي شيعه و سني وارد شده است
ادامه مطلب …
یکی از مسائلی که در باب عصمت پیامبران مطرح میگردد، این است که آیا پیامبر از سهو و نسیان مصون است ویا همانند مردم عادی، دچار سهو ونسیان میشود؟
آنچه در بین علمای شیعه در باب سهو النبی اتفاق نظر وجود دارد این است که
همه علمای شیعه معتقدند که پیامبر گرامی اسلام در اموری که مربوط به امر تبلیغ و بیان احکام الهی باشد، هیچ گونه سهو و نسیانی ندارد
اما در امور عادی آن بین علمای شیعه اختلاف وجود دارد، و برخی از علمای شیعه در این بخش، قائل به سهو النبی در امور عادی شده اند هر چند بعضاً بیان داشته اند که حتی در امور عادی نیز نباید سهو و نسیان از جانب پیامبر آنقدر زیاد باشد که به حد تنفر و سلب اعتماد عمومی مردم منجر شود. علامه طباطبایی نیز خطا و سهو در امور عادی و شخصی را خارج از مبحث عصمت میداند. ادامه مطلب …
زیدیه یکی از فرقه‌های شیعه می باشد که نامشان را از زید بن علی گرفته‌اند، آنها برخلاف دوازده‌امامی‌ها، زید بن علی را به‌جای برادرش امام باقر علیه السلام می‌دانند و در امامت علی بن ابی طالب، حسن بن علی، حسین بن علی، علی بن حسین با دیگر شیعیان هم‌نظرند.
در این مقال به صورت خیلی مختصر در مورد باورها و عقاید زیدیه مطالبی را بیان می کنیم: زیدیه در اعتقادات اصول خاصى دارند كه آن را نسبت به خود زید بن علی مى دهند، و در فروع هم مستقل اند و كتب زيادى در عقايد و احكام خويش دارند، كه همه آنان را منسوب به زيد بن على مى دانند.
